Derinlerden Siperlere Çanakkale 1915

Cumartesi günkü Ayasofya gezisinden sonra gün bitmedi elbet. Kendimi Sultanahmet'ten aşağıya Eminönü kalabalığına doğru bıraktım. İstanbul'u gezmeye gelen turistler, her türlü ihtiyacı için alışverişe gelmiş İstanbullular, şu tatil gününde biraz da biz gezelim İstanbul'u diyen yerli turistlerle canlı, hareketli, kalabalık, bambaşka, her zaman gezmekten keyif aldığım bir yer Eminönü ve civarı.

Daha önceden bir çok defa önünden geçtiğim ama orada olduğunu fark etmediğim İş Bankası'nın müzesini gördüm bu sefer. Bir de bir afiş "Derinlerden Siperlere - Çanakkale 1915". Hemen içeri girdim. İş Bankası sponsorluğundaki bu sergi; Çanakkale Savaşları'nı denizaltı, deniz ve kara çarpışmalarıyla anlatarak bizleri tarihte acı bir yolculuğa çıkarıyor.

Girişte 25 Nisan 1915 sabahında itilaf devletlerinin yaptığı çıkartmayı, Türk savunma hattını, boğazda donanmaların konumunu gösteren bir maket yer alıyor:

Maketin sağ tarafını deniz çarpışmalarına, sol tarafı ise kara çarpışmalarına ayrılmış. Fotoğraf ve filmlerin yanı sıra savaş sırasında kullanılan mayın, top, torpidoların maketleri de sergileniyor. Ayrıca kara savaşları bölümünde Türk, Fransız, İngiliz ve Anzak askerlerinin kullandığı silahlar, günlük eşyaları, üniformaları da yer alıyor.

Askerlerin ailelerine yazdıkları mektup örnekleri, ailelerinden onlara gelen mektup örnekleri var. Gözleriniz dolmadan okumak mümkün değil. Atatürk'ün elinden yazılmış cephe emirleri var. Yokluk orada bile hissediliyor, her cephe emri ayrı bir çeşit kağıda yazılmış, ele ne geçerse.

Bir de Anzak siperi canlandırması yapılmış, elbette gerçekte siperlerin tamamı bu kadar donanımlı değilmiş, bu bir canlandırma olduğu için her detayın konduğunu söyledi rehber.

Bu Çanakkale Savaşları ile ilgili ne kadar okusak az, ne kadar öğensek yetmez. İsmini bilmediğimiz ne kadar çok kahraman var ayrı ayrı şükran borçlu olduğumuz. Ben mesela Seyit Onbaşı'yla birlikte aynı mermiler taşıyan Cemal Çavuş'u bilmezdim, bu sergide öğrendim. Bir Fransız bir İngiliz olmak üzere iki denizaltının batırılmasını sağlayan Müstecip Onbaşı'yı da, batırdıkları denizaltının mürettebatını kurtaran Sultanhisar Torpidobotu mürettebatını da...

15 Ağustos'a kadar açık olan bu sergiyi muhakkak görün. Giriş ücretsiz. Ayrıca yine ücretsiz rehberli turlar düzenleniyor (sanıyorum yarım saatte bir). Elbette rehberli turlar çok hızlı gerçekleşiyor, ama önce bu turlardan birine katılıp daha sonra kendiniz detaylı bir şekilde gezin. Çok hüzünleneceksiniz, ama hepimizin en ince detayına kadar bilmesi gereken bir zafer.

Ayrıca çocuklar için de özel turlar düzenleniyormuş. Rehberler de genç tarih öğrencileri. Çok istekle, hevesle anlatıyorlar. Onlara kocaman bir alkış.

İş Bankası'na da kocaman bir alkış göndermek istiyorum, böyle bir sergiye sağladıkları katkı için. Ayrıca bu müze için başlı başına alkışı hak ediyor. Kapıdaki güvenlik görevlilerinden içerideki görevlilere tüm personel çok kibar, her şey çok özenli.

Çanakkale Savaşları'nın 100. yılında tüm şehitlerimizin ruhu şad olsun.